Σαν σήμερα ένας Έλληνας δολοφόνησε τον «αρχιτέκτονα του απαρτχάιντ»: Ποιος ήταν ο Δημήτρης Τσαφέντας
Η πράξη του Έλληνα ομογενή που έγραψε μια από τις πιο ανατρεπτικές σελίδες στην ιστορία της Νότιας Αφρικής.
Σαν σήμερα, ο ελληνικής καταγωγής Δημήτρης Τσαφέντας έμεινε στην Ιστορία ως ο άνθρωπος που δολοφόνησε τον πρωθυπουργό της Νότιας Αφρικής, Χέντρικ Φέρβερντ, τον πολιτικό που θεωρείται ως ο «αρχιτέκτονας του απαρτχάιντ».
Ήταν το μεσημέρι της 6ης Σεπτεμβρίου 1966, όταν κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του κοινοβουλίου στη Νότια Αφρική, ο Τσαφέντας, που εργαζόταν ως κλητήρας στη Βουλή, πλησίασε τον Νοτιοαφρικανό πρωθυπουργό και τον μαχαίρωσε θανάσιμα. Η πράξη του συγκλόνισε τον κόσμο και έγραψε μια από τις πιο ανατρεπτικές σελίδες στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της αφρικανικής χώρας.
Ποιος ήταν ο Δημήτρης Τσαφέντας
Ο Δημήτρης Τσαφέντας (Dimitri Tsafendas) γεννήθηκε το 1918 στη Μοζαμβίκη, τότε αποικία της Πορτογαλίας και ήταν ο καρπός μιας τυχαίας συνεύρεσης του ναυτικού από τα Χανιά Μιχάλη Τσαφέντα ή Τσαφεντάκη και της ντόπιας Αμέλια Γουίλιαμς. Από νωρίς βρέθηκε σε διαφορετικές χώρες, ζώντας στην Αίγυπτο, στη Μοζαμβίκη και στη Νότια Αφρική, όπου ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση. Υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος και σθεναρός αντίπαλος των φυλετικών διακρίσεων.
Τα κίνητρά του
Μετά τη δολοφονία, ο Τσαφέντας δήλωσε πως προχώρησε στην πράξη επειδή θεωρούσε το καθεστώς του Φέρβερντ απάνθρωπο και καταπιεστικό. Η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής, όμως, προσπάθησε να υποβαθμίσει την πολιτική διάσταση του εγκλήματος, παρουσιάζοντάς τον ως ψυχικά ασθενή. Έτσι, αντί να δικαστεί κανονικά, κηρύχθηκε πως είχε το ακαταλόγιστο και μπήκε σε φυλακή μελλοθάνατων.
Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος των φυλετικών διακρίσεων το 1994, ο Τσαφέντας μετήχθη σε ψυχιατρική κλινική του Γιοχάνεσμπουργκ, όπου άφησε την τελευταία του πνοή στις 7 Οκτωβρίου του 1999, σε ηλικία 81 ετών.
Η Ιστορία αποκαθιστά την αλήθεια
Σήμερα, αρκετοί ιστορικοί και ερευνητές υποστηρίζουν ότι η πράξη του Τσαφέντα δεν ήταν προϊόν τρέλας, αλλά συνειδητή πολιτική αντίσταση απέναντι σε ένα βάρβαρο καθεστώς. Σύγχρονες μελέτες τον παρουσιάζουν ως έναν άνθρωπο που επέλεξε να θυσιαστεί για να δείξει στον κόσμο τα εγκλήματα του απαρτχάιντ.
Η δολοφονία του Φέρβερντ από τον Δημήτρη Τσαφέντα παραμένει έως σήμερα ένα γεγονός-σταθμός: μια στιγμή όπου η ιστορία ενός Έλληνα της διασποράς «μπλέχτηκε» με τη μεγάλη μάχη ενάντια στο ρατσιστικό καθεστώς της Νότιας Αφρικής.
